Các dấu hiệu pháp lý của tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác, mà chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại, gây thiệt hại đến tính mạng của người có hành vi xâm hại (hành vi tấn công).
Tội giết người do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội là hành vi của người để bắt giữ người thực hiện hành vi phạm tội đã gây thiệt hại đến tính mạng của người đó do sử dụng vũ lực rõ ràng vượt quá mức cần thiết.
Dấu hiệu pháp lý
* Khách thể của tội phạm
Tội phạm xâm phạm quyền sống của con người.
* Mặt khách quan của tội phạm
Mặt khách quan của tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng thể hiện ở hành vi tước đoạt tính mạng của người khác một cách trái pháp luật do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.
Để coi hành vi nào đó là hành vi phạm tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải xác định được người phạm tội có quyền phòng vệ chính đáng và trong quá trình thực hiện quyền phòng vệ chính đáng đã thực hiện hành vi quá mức cần thiết, giết chết người có hành vi xâm hại. Cụ thể như sau:
+ Nạn nhân đã có hành vi nguy hiểm đáng kể cho xã hội xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ chức, quyền và lợi ích chính đáng của người khác
+ Vào thời điểm xảy ra sự việc, sự xâm hại các lợi ích hợp pháp của nạn nhân đang gây thiệt hại hoặc đang đe dọa gây thiệt hại thực sự và ngay tức khắc cho những lợi ích hợp pháp cần bảo vệ.
+ Hành vi của người phạm tội xuất phát từ việc thực hiện quyền phòng vệ chính đáng gây thiệt hại cho chính người có hành vi xâm hại.
+ Trong quá trình thực hiện quyền phòng vệ chính đáng, người phạm tội đã chống trả một cách quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại, gây ra cái chết cho nạn nhân.
Hậu quả của tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phạm là gây chết người. Tội phạm hoàn thành khi hậu quả chết người xảy ra.
– Mặt khách quan của tội giết người do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội thể hiện ở là hành vi của người để bắt giữ người thực hiện hành vi phạm tội đã gây thiệt hại đến tính mạng của người đó do sử dụng vũ lực rõ ràng vượt quá mức cần thiết.
Để coi hành vi nào đó là hành vi phạm tội giết người do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội thì phải xác định được người phạm tội có quyền gây thiệt hại trong khi bắt giữ người phạm tội được quy định tại Điều 24 BLHS, nghĩa là để bắt giữ người thực hiện hành vi phạm tội, người bắt giữ không còn cách nào khác là buộc phải sử dụng vũ lực cần thiết để gây thiệt hại cho người bị bắt giữ nhưng trong quá trình thực hiện hành vi bắt giữ, người đó đã sử dụng vũ lực rõ ràng vượt quá mức cần thiết, gây thiệt hại đến tính mạng của người định bắt giữ.
* Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý. Động cơ phạm tội của người phạm tội là nhằm bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, quyền và lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc vì động cơ bắt giữ người thực hiện hành vi phạm tội.
* Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm là người từ đủ 16 tuổi trở lên và có năng lực TNHS.
Hình phạt
* Khung hình phạt cơ bản tại khoản 1:
Người phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
* Khung tăng nặng tại khoản 2:
Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.
